تعارض اماراتتعارض امارات، تنافی میان مدلول دو یا چند دلیل ظنّی معتبر را می‌گویند. ۱ - تعریفتعارض امارات ، به معنای تنافی میان مدلول دو یا چند دلیل ظنی معتبر است، مانند: تعارض خبر واحد و اجماع منقول و یا تعارض میان دو خبر . ۲ - حکمدر تعارض امارات اگر جمع عرفی امکان داشته باشد، میان مدلول آنها جمع می‌شود. در غیر این صورت، اگر یکی از دو اماره بر دیگری رجحان داشته باشد، همان مقدم می‌شود، و گرنه (در صورت تعادل) در این که آیا قاعده، تساقط است یا تخییر ، میان اصولی‌ها اختلاف وجود دارد؛ اصولیون متاخر هم چون مرحوم « آخوند خراسانی »؛ « میرزای نایینی » و « مظفر » معتقدند اگر حجیت امارات بر مبنای طریقیت باشد، در صورت تعارض، قاعده تساقط است؛ یعنی هر دو دلیل نادیده گرفته می‌شود. اما برخی دیگر از اصولیون در این مورد به تخییر اعتقاد دارند. [۴]
الوصول الی کفایة الاصول، شیرازی، محمد، ج۵، ص۲۹۵.
[۵]
التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة، عزیز برزنجی، عبداللطیف عبدالله، ج۱، ص۴۵.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۲۱، برگرفته از مقاله «تعارض امارات». |